Od początku 2014 r. obowiązuje nowa Ustawa VAT {Dz.U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 z późn. zm.). Nowa ustawa zmienia przepisy regulujące:

- powstanie obowiązku podatkowego w VAT,
- wystawianie faktur,
- zaliczki w eksporcie towarów,
- zwolnienie z VAT drobnych przedsiębiorców
- podstawę opodatkowania,
- wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów,
- zwolnienia przedmiotowe,
- prawo do odliczania VAT naliczonego,
- prawo do odliczenia VAT od samochodów.

Jak widać z powyższej wyliczanki, dotyczą prawie wszystkiego, ale dla normalnych podatników właściwie nic się nie zmienia. Z nową Ustawą VAT muszą zapoznać się Ci wszyscy, którzy prowadzą różne specyficzne działalności gospodarcze.
Dla przykładu, w starej ustawie VAT, Rozdział Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług zawierał 2 artykuły, a w nowej zawiera ich 16.

Istnieje dziesiątki, a może i setki różnych opracowań PiP, którzy zajmują się interpretacją i wyjaśnianiem zmian w nowej Ustawie VAT obowiązującej od 2014 r.
Ciekawe jest to, że po 20 latach istnienia Ustawy VAT, wszelkie zapisy prawa związane z fakturą są w treści ustawy, a nie odsyłają do kolejnych rozporządzeń – co oczywiście niczego nie gwarantuje…

W największym skrócie zmiany w nowej Ustawie VAT można przedstawić tak:

- przyjęta jest zasada, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi. Podobnie zmieniony został przepis dotyczący powstawania obowiązku podatkowego na skutek otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi. Obowiązek podatkowy powstanie w tym przypadku w momencie ich otrzymania w odniesieniu do kwoty otrzymanej zapłaty. Czyli znika pojęcie Faktury częściowej w pojęciu dotychczasowym - to normalna faktura, na kwotę otrzymanej zapłaty.

- do nowej ogólnej zasady powstawania obowiązku podatkowego Ustawa VAT przewiduje
także wyjątki – jak zwykle w naszym prawie gospodarczym. Wyjątki dotyczą, już dawno wprowadzonej w Systemie XL – nazywanej przez PiP – „metodą kasową” – dla małych podatników. Ta „bzdura” prawna (naszym zdaniem) wprowadzała pojęcie „małego podatnika”, który mógł za swoją sprzedaż – dostawę (fakturę) nie płacić podatku VAT, gdy kupujący mu nie zapłacił. Ale tylko przez 90 dni, po tym terminie – musiał zapłacić VAT, bez względu na to czy kupujący mu zapłacił. W nowej ustawie pomagają PiP „małemu podatnikowi” - zwiększają liczbę 90 dni na 180 dni.
Ponadto od ogólnej zasady powstawania obowiązku podatkowego, wyjątki dotyczą usług budowlanych, dostawy książek i czasopism oraz czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje nie z chwilą ich wykonania (zasada ogólna), ale z dniem wystawienia faktury nie później jednak, niż z upływem terminu płatności. Dotyczy to usług ciągłych (dostawy mediów, usług telekomunikacyjnych, najmu, dzierżawy i leasingu oraz usług ochrony i stałej obsługi prawnej).

- została sprecyzowana zasada zgodnie z którą podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej – włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Podstawa opodatkowania nie obejmuje oczywiście samego podatku od towarów i usług.

- w samym fakturowaniu jest też kilka nowości i ciekawostek. Mniej więcej korzystną zmianą jest, że można dokonać korekty podstawy opodatkowania, w przypadku, gdy nie jest możliwe uzyskanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę. Zasadniczo obniżenie podstawy opodatkowania będzie następowało podobnie jak obecnie, pod warunkiem posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez odbiorcę. PiP zdecydowali się jednak na złagodzenie stosowania tego warunku. Dotyczy to sytuacji, kiedy to podatnik nie uzyskał potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez odbiorcę, pomimo udokumentowanej próby dostarczenia tej faktury korygującej Przykładowo dokumentacją taką może być korespondencja prowadzona pomiędzy podatnikiem a odbiorcą.

Zlikwidowano obowiązek wystawiania faktur, które dokumentują sprzedaż produktu bądź usługi zwolnionych z VAT (podatnik będzie musiał wystawić taką fakturę jedynie na żądanie nabywcy); faktury będą wystawiać wszyscy podatnicy – również podatnicy dotychczas wystawiający rachunki. Na fakturach dokumentujących sprzedaż paliwa do pojazdów samochodowych nie ma konieczności umieszczania numeru rejestracyjnego. Ponadto w przypadku, gdy kwota transakcji nie przekroczy 450 zł (albo 100 euro) możliwe będzie wystawianie faktur uproszczonych. Na uwagę zasługuje także wydłużenie zasadniczego terminu na wystawienie faktury, do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano transakcji. Istnieje też możliwość wystawiania faktur zbiorczych, obejmujących transakcje z całego miesiąca. Wprowadzono również przepisy pozwalające na uniknięcie wielokrotnego wystawiania faktur zaliczkowych i faktury końcowej w sytuacji, gdy wszystkie czynności będą zrealizowane w jednym miesiącu. Ponadto, oprócz naszym zdaniem bezsensownego wprowadzenia podziału w „Fakturach VAT marża”, została wprowadzona nowa faktura VAT pod pojęciem „odwrotne obciążenie”, co wyjaśniamy niżej i w pomocy kontekstowej modułu fakturowania i opisie rejestrów VAT.

- prawie jasne już są zapisy prawa związane z możliwością wystawiania faktur w formacie elektronicznym. W Systemie XL ta możliwość istniała „od zawsze”. Format pliku dokumentu jest dowolny, ale zapisy prawa mówią: trzeba jedynie pamiętać, aby zapewnić fakturom autentyczność pochodzenia i integralność treści. Przez autentyczność pochodzenia faktury rozumie się pewność co do tożsamości dokonującego dostawy towarów lub usługodawcy albo wystawcy dokumentu. Z kolei przez integralność treści rozumie się, że w fakturze nie zmieniono danych, które powinna zawierać.

- "odwrotne obciążenie", to zapisy prawa mające przeciwdziałać wyłudzeniom VAT w obrocie towarami "wrażliwymi". (np. stalą, załącznik 11 w Ustawie). Nazywane jest to odpowiedzialnością solidarną, a polega na tym, że obowiązek dokonania zapłaty podatku VAT przeniesiony jest na nabywcę określonych towarów lub usług. Praktycznie więc sprzedawca wystawia fakturę w cenie netto, a kupujący ma obowiązek obliczyć i zapłacić VAT należny, a że zwykle jest to podmiot gospodarczy, tą kwotę VAT ma prawo zaliczyć do podatku naliczonego, czyli bilans u kupującego wychodzi na zero.

Ustawa VAT 2014 wymusza wprowadzenie wiele uaktualnień w pracy modułu fakturowania i rejestrów VAT w Systemie XL. Wszelkie te zmiany opisujemy w odpowiadającym im tematach pomocy kontekstowej Systemu XL.


Początek serwisu Powrót do informacji dodatkowych